Waarom mensen écht bij een werkgever blijven

Laatst werd ik positief verrast door mijn MMO-score, een mooie bevestiging dat mijn manier van leidinggeven gewaardeerd wordt. Medewerkers gaven aan dat ze mijn stijl prettig vinden. 

Dat zette me aan het denken: Wat maakt dat mensen zich goed voelen op hun werk? Waarom blijven ze graag bij een werkgever? Is het het salaris? De extra’s? Of zit er iets diepers achter?

De Zelfdeterminatietheorie (ZDT) van Deci & Ryan die ik uit mijn opleiding ken geeft hier een verrassend helder antwoord op. Mensen blijven namelijk niet puur vanwege de beloning, maar omdat hun drie fundamentele psychologische basisbehoeften worden vervuld: autonomie, competentie en verbondenheid.

1. Autonomie – Voel ik vrijheid in mijn werk?

Mensen willen geen marionet zijn. Ze willen het gevoel hebben dat ze controle hebben over hun werk en invloed op hoe ze dingen aanpakken. Een werkgever die dit begrijpt, geeft medewerkers ruimte om beslissingen te nemen, verantwoordelijkheid te dragen en hun werk op een manier te doen die bij hen past.

Micromanagement? Dat is de snelste route naar afhaken. Een cultuur waarin mensen zelf keuzes mogen maken? Dat is waar loyaliteit begint.

Praktisch voorbeeld: Stel je een medewerker voor die continu moet afstemmen met een manager voor de kleinste beslissingen. Hij voelt zich beperkt en ongehoord. Zet daar een teamlid tegenover dat de vrijheid krijgt om projecten zelfstandig vorm te geven. Wie van de twee blijft langer?

2. Competentie – Kan ik groeien en iets betekenen?

Niemand wil stilstaan. Mensen hebben de behoefte om ergens goed in te worden, om hun vaardigheden te ontwikkelen en impact te maken. Werkgevers die investeren in de groei van hun medewerkers door training, coaching of uitdagende projecten zorgen voor intrinsiek gemotiveerde mensen.

Als werknemers zich daarentegen ondergewaardeerd of ongebruikt voelen, gaat de lol er snel af. Dan zoeken ze een plek waar ze wél kunnen groeien.

Praktisch voorbeeld: Denk aan een medewerker die vijf jaar hetzelfde werk doet zonder een kans om zich te ontwikkelen. Vergelijk dat met iemand die jaarlijks een nieuwe uitdaging krijgt en de ruimte om te leren. Wie blijft er met plezier?

3. Verbondenheid – Hoor ik erbij?

Mensen blijven niet alleen voor het werk, maar vooral voor de mensen. Een bedrijfscultuur waarin collega’s samenwerken, elkaar steunen en een gevoel van verbondenheid ervaren, zorgt voor een sterke basis.

Een werknemer die zich geïsoleerd of niet gewaardeerd voelt, is mentaal al halverwege de uitgang. Maar als iemand zich gewaardeerd en gehoord voelt, kan zelfs een zwaardere baan aanvoelen als een thuis.

Praktisch voorbeeld: Een team waarin successen samen gevierd worden en waar collega’s om elkaar geven, bouwt loyaliteit op. Vergelijk dat met een bedrijf waar iedereen puur voor zichzelf werkt. Waar zou jij blijven?

De sleutel tot retentie ligt in psychologie, niet in bonussen

Een hoger salaris kan even werken, maar als autonomie, competentie en verbondenheid ontbreken, dan blijft een werknemer alsnog niet lang. Een werkgever die snapt hoe motivatie werkt, bouwt een cultuur waarin mensen niet alleen blijven, maar ook floreren.

Wil je medewerkers behouden? Geef ze geen gouden kooi, maar een omgeving waarin ze zich vrij, competent en verbonden voelen. Dat is wat écht telt.